Mỗi dịp Tết đến xuân về, việc biếu, nhận quà Tết của cán bộ, công chức luôn là vấn đề được nhiều người quan tâm. Trong đó, đáng chú ý nhất là nếu các đối tượng này nhận quà Tết thì bị kỷ luật thế nào?
Contents
Cấm cán bộ, công chức nhận quà Tết dưới mọi hình thức
Theo khoản 2 Điều 22 Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018, việc tặng quà và nhận quà tặng của cán bộ, công chức được quy định như sau:
“Cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có chức vụ, quyền hạn không được trực tiếp hoặc gián tiếp nhận quà tặng dưới mọi hình thức của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan đến công việc do mình giải quyết hoặc thuộc phạm vi quản lý của mình.”
Căn cứ quy định này, cán bộ, công chức có chức vụ, quyền hạn không được trực tiếp cũng như gián tiếp nhận quà tặng dưới mọi hình thức của các đối tượng:
(i) Có liên quan đến công việc do cán bộ, công chức giải quyết;
(ii) Thuộc phạm vi quản lý của cán bộ, công chức đó.
Đồng thời, ngày 09/12/2020, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 48-CT/TW về việc tổ chức Tết năm 2021. Đáng chú ý, Chỉ thị nhấn mạnh:
Không tổ chức đi thăm, chúc Tết cấp trên và lãnh đạo các cấp; nghiêm cấm biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp dưới mọi hình thức; không đi lễ chùa, lễ hội nếu không được phân công; không sử dụng ngân sách Nhà nước, phương tiện, tài sản công trái quy định vào các hoạt động lễ hội, vui chơi…
Như vậy, trong dịp Tết năm 2021 này, cán bộ, công chức bị nghiêm cấm biếu, tặng quà, nhận quà dưới mọi hình thức.
Nhận quà biếu dịp Tết, cán bộ, công chức bị kỷ luật thế nào?
Căn cứ phân tích ở trên, cán bộ, công chức không được nhận quà Tết 2021 dưới bất kỳ hình thức nào từ người có liên quan đến công việc do mình giải quyết hoặc thuộc phạm vi do mình quản lý.
Đồng thời, theo khoản 2 Điều 28 Nghị định 59, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà người có chức vụ, quyền hạn vi phạm về nhận quà tặng sẽ bị xử lý kỷ luật.
Ngoài ra, theo khoản 2 Điều 10 Quy định 205 năm 2019, hành vi sau đây được coi là biểu hiện của chạy chức, chạy quyền:
Tranh thủ mọi lúc, mọi nơi, nhất là các dịp lễ Tết, sinh nhật và các cơ hội khác, sử dụng danh nghĩa tình cảm cá nhân hoặc danh nghĩa tổ chức, cơ quan, đơn vị, cá nhân khác để tặng quà, tiền, bất động sản, sắp xếp các hoạt động vui chơi, giải trí cho cán bộ lãnh đạo, người có thẩm quyền hoặc người có liên quan nhằm mục đích được sự ủng hộ, tín nhiệm, được vị trí, chức vụ, quyền lợi.
Do đó, nếu lợi dụng dịp lễ, Tết để nhận quà biếu thì tùy vào tính chất, mức độ mà cán bộ, công chức có thể bị kỷ luật theo quy định tại Nghị định 112/2020/NĐ-CP của Chính phủ về phòng, chống tham nhũng:
(i) Khiển trách: Nếu vi phạm lần đầu, gây hậu quả ít nghiêm trọng (khoản 4 Điều 8);
(ii) Cảnh cáo: Đã bị kỷ luật bằng khiển trách nhưng còn tái phạm (khoản 1 Điều 9);
(iii) Hạ bậc lương: Đã bị cảnh cáo mà còn tái phạm hoặc vi phạm lần đầu, gây hậu quả rất nghiêm trọng (Điều 10).
(iv) Giáng chức (chỉ áp dụng với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý): Đã bị cảnh cáo mà còn tái phạm hoặc vi phạm lần đầu, gây hậu quả rất nghiêm trọng (Điều 11).
(v) Cách chức (Áp dụng với cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý): Công chức đã bị kỷ luật giáng chức hoặc cán bộ đã bị cảnh cáo mà còn tái phạm hoặc có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nhưng chưa đến mức bị buộc thôi việc, người vi phạm có thái độ tiếp thu, sửa chữa, chủ động khắc phục hậu quả và có nhiều tình tiết giảm nhẹ (Điều 12).
(vi) Buộc thôi việc: Công chức giữ chức vụ lãnh đạo đã bị cách chức mà còn tái phạm hoặc công chức không giữ chức vụ lãnh đạo đã bị hạ bậc lương mà còn tái phạm hoặc có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng (Điều 13).
Trong đó, các mức độ nêu trên được Chính phủ quy định tại khoản 2 Điều 6 Nghị định 112 như sau:
(i) Hậu quả ít nghiêm trọng: Vi phạm có tính chất, mức độ tác hại không lớn, tác động trong phạm vi nội bộ, làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, tổ chức, đơn vị công tác.
(ii) Hậu quả nghiêm trọng: Vi phạm có tính chất, mức độ, tác hại lớn, tác động ngoài phạm vi nội bộ, gây dư luận xấu trong cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân, làm giảm uy tín của cơ quan, tổ chức, đơn vị công tác.
(iii) Hậu quả rất nghiêm trọng: Vi phạm có tính chất, mức độ, tác hại rất lớn, phạm vi tác động đến toàn xã hội, gây dư luận rất bức xúc trong cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân, làm mất uy tín của cơ quan, tổ chức, đơn vị công tác.
(iv) Hậu quả đặc biệt nghiêm trọng: Vi phạm có tính chất, mức độ, tác hại đặc biệt lớn, phạm vi tác động sâu rộng đến toàn xã hội, gây dư luận đặc biệt bức xúc trong cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân, làm mất uy tín của cơ quan, tổ chức, đơn vị công tác.
Cán bộ, công chức xử lý quà Tết thế nào để không bị kỷ luật?
Bởi việc nhận quà Tết là hành vi bị cấm nên để không bị kỷ luật, công chức có thể thực hiện các việc sau đây khi có người tặng quà Tết:
1/ Từ chối
Tại khoản 2 Điều 26 Nghị định 59 năm 2019, Chính phủ nêu rõ:
Người có chức vụ, quyền hạn khi nhận được quà tặng không đúng quy định thì phải từ chối
Căn cứ quy định này, để không bị kỷ luật, cán bộ, công chức khi được nhận quà Tết bắt buộc phải từ chối.
2/ Báo cáo và nộp lại quà tặng
Mặc dù theo quy định, công chức phải từ chối khi nhận được quà Tết. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào công chức cũng có thể từ chối.
Do đó, nếu không thể từ chối được, công chức có thể báo cáo Thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị mình và nộp lại quà tặng trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quà tặng. Khi đó, quà tặng sẽ được xử lý theo các cách nêu tại Điều 27 Nghị định 59 sau đây:
(i) Quà tặng bằng tiền, giấy tờ có giá: Thủ trưởng tiếp nhận, bảo quản và làm thủ tục nộp vào ngân sách Nhà nước;
(ii) Quà tặng bằng hiện vật: Xử lý theo các bước sau đây:
Bước 1: Xác định giá trị của quà tặng trên cơ sở giá do cá nhân tặng cung cấp (nếu có) hoặc giá trị quà tặng tương tự được bán trên thị trường. Nếu không xác định được thì có thể cơ quan chức năng xác định giá.
Bước 2: Công khai bán quà tặng;
Bước 3: Nộp vào ngân sách Nhà nước số tiền thu được sau khi đã trừ đi chi phí liên quan đến xử lý quà tặng trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày bán quà tặng.
(iii) Quà tặng là dịch vụ thăm quan, du lịch, y tế, giáo dục đào tạo, thực tập, bồi dưỡng trong nước hoặc nước ngoài, dịch vụ khác: Thông báo cho nơi cung cấp dịch vụ về việc không sử dụng dịch vụ đó.
(iv) Quà tặng là động thực vật, thực phẩm tươi, sống, hiện vật khác khó bảo quản: Căn cứ tình hình cụ thể để xử lý như xử lý tang vật trong các vụ việc vi phạm hành chính hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest
- Bài viết trong lĩnh vực pháp luật nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.
