Quy định về bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội là gì ? Khái niệm và các quy định pháp luật mới nhất về bảo hiểm. Quyền và nghĩa vụ khi tham gia bảo hiểm xã hội như thế nào.

– Bảo hiểm xã hội là gì 

Theo khoản 1 điều 3 luật bảo hiểm xã hội năm 2014, khái niệm bảo hiểm xã hội được quy định như sau:

Là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

Phân loại

Có 03 loại bảo chính: Bảo hiểm xã hội bắt buộc, bổ sung và hưu trí bổ sung.

Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây

Ốm đau; Thai sản;

Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

Hưu trí; Tử tuất.

Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây

Hưu trí; Tử tuất.

Bảo hiểm hưu trí bổ sung 

Bảo hiểm hưu trí bổ sung là chính sách mang tính chất tự nguyện nhằm mục tiêu bổ sung cho chế độ hưu trí, có cơ chế tạo lập quỹ từ sự đóng góp của người lao động và người sử dụng lao động dưới hình thức tài khoản tiết kiệm cá nhân, được bảo toàn và tích lũy thông qua hoạt động đầu tư theo quy định của pháp luật.

– Một số nguyên tắc bảo hiểm xã hội mà người đóng và doanh nghiệp nên biết

Mức hưởng bảo hiểm xã hội được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng và có chia sẻ giữa những người tham gia bảo hiểm xã hội.

Mức đóng bắt buộc được tính trên cơ sở tiền lương tháng của người lao động. Mức đóng tự nguyện được tính trên cơ sở mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn.

Người lao động vừa có thời gian đóng bắt buộc vừa có thời gian đóng tự nguyện được hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất trên cơ sở thời gian đã đóng. Thời gian đóng bảo hiểm xã hội đã được tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì không tính vào thời gian làm cơ sở tính hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.

– Quyền và trách nhiệm của người lao động khi đóng bảo hiểm

Người lao động có quyền và trách nhiệm khi tham gia đóng bảo hiểm xã hội.

Quyền của người lao động

Được tham gia và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định.

Được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội.

Nhận lương hưu và trợ cấp đầy đủ, kịp thời, theo một trong các hình thức chi trả sau:

Trực tiếp từ cơ quan hoặc tổ chức dịch vụ được cơ quan bảo hiểm xã hội ủy quyền;

Thông qua tài khoản tiền gửi của người lao động mở tại ngân hàng;

Thông qua người sử dụng lao động.

Hưởng bảo hiểm y tế trong các trường hợp sau đây:

Đang hưởng lương hưu;

Trong thời gian nghỉ việc hưởng trợ cấp thai sản khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi;

Nghỉ việc hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng;

Đang hưởng trợ cấp ốm đau đối với người lao động mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày do Bộ Y tế ban hành.

Được chủ động đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động nếu thuộc trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 45 của Luật này và đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội; được thanh toán phí giám định y khoa nếu đủ điều kiện để hưởng bảo hiểm xã hội.

Ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội.

Định kỳ 06 tháng được người sử dụng lao động cung cấp thông tin; định kỳ hằng năm được cơ quan xác nhận về việc đóng bảo hiểm xã hội; được yêu cầu người sử dụng lao động và cơ quan cung cấp thông tin về việc đóng, hưởng bảo hiểm xã hội.

Khiếu nại, tố cáo và khởi kiện về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.

Trách nhiệm của người lao động

Đóng bảo hiểm xã hội theo quy định.

Thực hiện quy định về việc lập hồ sơ.

Bảo quản sổ bảo hiểm xã hội.

– Quyền và trách nhiệm của người sử dụng lao động về bảo hiểm xã hội

Người sử dụng lao động cần lưu ý quyền và trách nhiệm sau

Quyền của người sử dụng lao động

Từ chối thực hiện những yêu cầu không đúng quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.

Khiếu nại, tố cáo và khởi kiện về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.

Trách nhiệm của người sử dụng lao động

Lập hồ sơ để người lao động được cấp sổ, đóng, hưởng bảo hiểm xã hội.

Đóng theo quy định pháp luật và hằng tháng trích từ tiền lương của người lao động theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội để đóng cùng một lúc vào quỹ.

Giới thiệu người lao động thuộc đối tượng quy định của Luật đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động tại Hội đồng giám định y khoa.

Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả trợ cấp cho người lao động.

Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ cho người lao động, xác nhận thời gian đóng khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.

Cung cấp chính xác, đầy đủ, kịp thời thông tin, tài liệu liên quan đến việc đóng, hưởng bảo hiểm xã hội theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền, cơ quan.

Định kỳ 06 tháng, niêm yết công khai thông tin cho người lao động; cung cấp thông tin về việc đóng của người lao động khi người lao động hoặc tổ chức công đoàn yêu cầu.

Hằng năm, niêm yết công khai thông tin đóng của người lao động do cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp theo quy định.

– Các lợi ích của người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội 

Người lao động sẽ được hưởng rất nhiều quyền lợi.

Lợi ích cơ bản đối với bảo hiểm xã hội bắt buộc

Hưởng thời gian và chế độ khi bản thân hoặc con ốm đau.

Hưởng thời gian và chế độ khi thai sản, sinh con.

Thời gian hưởng chế độ khi nhận nuôi con nuôi.

Hưởng chế độ tai nạn lao động, chế độ bệnh nghề nghiệp.

Hưởng chế độ lương hưu.

Hưởng chế độ trợ cấp mai táng, hưởng tiền tuất.

Lợi ích cơ bản đối với bảo hiểm xã hội tự nguyện

Hưởng chế độ hưu trí, lương hưu.

Hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần nếu đủ điều kiện.

Hưởng chế độ tử tuât như trợ cấp mai tàng, tiền tuất.

• Quy định về chốt sổ bảo hiểm cho người lao động hiện nay
• Thủ tục cấp Giấy phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm

– Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

1. Bài viết trong lĩnh vực pháp luật nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết
3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.